5 motortrends voor 2019: 1. Euro 5-koorts

2019 belooft weer een druk jaar te worden voor de motorindustrie. Vanaf 1 januari 2020 treden immers de Euro 5-emissienormen voor motorfietsen in werking. Dat betekent nog strengere emissienormen, die aan een aantal motorconfiguraties weleens de definitieve doodsteek zouden kunnen geven.

Eerst even op een rijtje zetten wat de nieuwe Euro 5-emissienormen inhouden:

Uitstoot van koolmonoxide: 1.00 gram/km (Euro 4: 1,14 gram/km)

Uitstoot van koolwaterstoffen: 0.10 gram/km (Euro 4: 0,17 gram/km)

Uitstoot van stikstofoxiden: 0,06 gram/km (Euro 4: 0,09 gram/km)

Diagnose-apparatuur: OBD2 verplicht (Euro 4: OBD1 verplicht)

Houdbaarheidstermijn: Gehele levensduur (Euro 4: 20.000 km)

Evaporatietest: Verplicht (Euro 4: verplicht)

Dat betekent dus dat koolmonoxide (-12,3%), koolwaterstoffen (-33,3%) en stikstofoxiden (-60%) verder fors gereduceerd moeten worden, dat de diagnose-apparatuur om de uitstootnormen in de gaten te houden geoptimaliseerd moet worden en dat een motorfiets levenslang (ipv 20.000 km) aan al deze eisen moet voldoen. Een behoorlijk eisenpakket dus.

Al deze normen betekenen flink wat werk voor de constructeurs van motorfietsen en dat wil ook zeggen dat de ontwikkeling van een motorblok (nog) meer tijd zal vergen. Dus gaan constructeurs één en hetzelfde blok in zoveel mogelijk verschillende modellen inzetten. Zo bouwt  bv. BMW Motorrad z’n iconische boxerblok zowel in de R 1250 GS (Adventure), als in de R 1250 RT en de R 1250 R  en de R 1250 RS in. Op enkele afsteldetails na, is het boxerblok in alle modellen nagenoeg gelijk. Vreemd genoeg betekenen de nieuwe emissienormen in dit geval ook dat de cilinderinhoud moest toenemen van 1170 tot 1254 cc

BMW Motorrad ontwikkelde voor het nieuwe boxerblok de ShiftCam-technologie. Ook andere merken zullen in de toekomst steeds meer gebruik gaan maken van variabele klepsystemen om de emissienormen te gaan halen.  Bovendien leggen de nieuwe emissienormen de lat wel heel hoog voor luchtgekoelde modellen en tweetakten.

Dat betekent dat een aantal modellen begin 2021 – wanneer de Euro 5-normen ook geïmplementeerd worden voor bestaande motormodellen – weleens van de markt kunnen verdwijnen. Tenzij de fabrikanten ervoor kiezen om hun luchtgekoelde motorfietsen alsnog van vloeistofkoeling te voorzien. Iets wat voor ‘de purist’ ogenschijnlijk als heiligschennis zal overkomen, maar in de praktijk nog wel zal meevallen.

Voor tweetakmotoren ligt de zaak iets gecompliceerder. Echte straatmotoren met tweetaktblokken zijn dezer dagen erg zeldzaam. Wel worden tweetaktblokken nog gebruikt in trialmotoren en enduro’s. Beiden segmenten zijn in sé competitiemachines maar worden in regel wel ingeschreven als straatmotoren. KTM en zusterbedrijf Husqvarna introduceerden reeds voor modeljaar 2018 tweetakt enduro’s met brandstofinjectie. De toepassing van brandstofinjectie op tweetaktblokken brengt echter een significante meerkost met zich mee. Bovendien wil de Europese Commissie een uitzondering toekennen voor trials en enduromachines, ook al omdat deze doorgaans geen lange levensduur hebben. Een voorstel dat volop gesteund wordt door de ACEM, de Europese belangenvereniging van motorconstructeurs.

De invoering van Euro 5-emissienormen betekent een scharniermoment voor de Europese motormarkt. Enerzijds omdat we voor modeljaar 2020 veel nieuwe (of vernieuwde) modellen mogen verwachten. Anderzijds omdat sommige motormerken nog met een (over)stock aan onverkochte Euro 4-modellen zitten. Die zullen dan aan sterk gereduceerde prijzen aan de man of vrouw worden gebracht. Tegelijkertijd zet de invoering van de Euro 5-normen de deur weer op een kier voor de invoering van een periodieke technische keuring van motorfietsen. Want hoe gaat de Europese Commissie de Euro 5-normen op termijn anders afdwingen?

Tekst: Bart Jacobs

Foto’s: BMW, Ducati, Honda, Husqvarna