BBB: 200km in de Hunsrück - In het thuisland

VAN TRIER, OP SLECHTS EEN PAAR KILOMETER VAN LUXEMBURG, BIEDEN WIJ U EEN NATUURDUIK IN DE HUNSRÜCK, EEN LANDELIJK GEBIED IN RHEINLAND-PFALZ, WAAR DE WEGEN ZICH NAAR BELIEVEN KRONKELEN EN OP EN NEER GAAN. TOT 200 KM AAN PLEZIER EN ONTDEKKINGEN! Teksten Philippe Bonamis & Jacques Berghmans Laten we beginnen met een kort woord van uitleg. Een artikel "In het vaderland" noemen, kan wat vreemd lijken als je weet dat "vaderland" in de taal van Goethe "land" betekent... Maar niet het land in de administratieve zin van het woord... In het Duits is het vaderland het thuis, de regio of zelfs het dorp, waar je je thuis voelt. Onze mooie (maar ter dood veroordeelde...) Waalse taal gebruikt de uitdrukking "klein vaderland", die een vrij vergelijkbare betekenis heeft. Vaderland is ook een film, een van de grootste successen van de Duitse cinema van de twintigste eeuw. Heimat, uitgebracht in 1984 en sindsdien wereldwijd op televisie uitgezonden, speelt zich af in de Hunsrück, oostelijk van Trier. Door de film te bekijken, hebben we deze regio iets beter leren kennen. Zo wilden we in de voetsporen treden van Maria, Paul, Katharina, Mathias, Eduard, Lucie, Anton, Ernst, Hermann en alle andere protagonisten van dit buitengewone fresco, dat de geschiedenis van Duitsland door het leven van een familie, de Simons, schetst. Doel: het mythische dorp Schabbach, dat... niet bestaat, de film is op verschillende plekken in de Hunsrück opgenomen! Een regio waar - wie de Duitse filmliteit verlaat, zal blij zijn te leren - het echt leuk is om motor te rijden. Op het programma staat de beroemde "Hunsrück Höhenstraße", maar natuurlijk ook vol kleine wegen "Motor", die zich door de valleien slingeren, voordat ze opbreken om het plateau aan te vallen, tot onze grote vreugde... Klaar? WE ZIEN ELKAAR IN TRIER Voor ons, die vanuit het westen via het Groothertogdom (of via St. Vith en Bitburg, wat aangenamer is...) afreizen, is Trier de poort naar de Hunsrück. Dit ooit bijzonder ruige en arme gebied is een hoogvlakte met een gemiddelde hoogte van 400 m, die in het westen en noorden door de Moezel, in het oosten door de Rijn en in het zuiden door de Nahe wordt begrensd. Tot uw vermaak betekent het woord "Hunsrück" "hondrug". De start van onze tocht valt in Waldrach, een klein dorp oostelijk van Trier, pal voor de herberg... Simon! Zodra de laatste huizen van het dorp in de achteruitkijkspiegels verdwijnen, verschijnen de eerste wijngaarden aan de linkerkant van de weg. We bevinden ons op de "Ruwer Riesling Route", een naam die al dorstig maakt, nietwaar! Een paar virolos goed gevoeld en we verbinden in een handvol kilometers de rechtlijnige 52, die ons naar Hermeskeil leidt, waar ons een verbazingwekkende tentoonstelling van vliegtuigen in de openlucht wacht, die zich over meer dan 75.000 m2 uitstrekt. Het koffie-vliegtuig in een Concorde met 150 zitplaatsen is een echte attractie. Bij de ingang wordt u verwelkomd door een Iljoesjin van de voormalige DDR-luchtvaartmaatschappij Interflug. De deling van het land na de Tweede Wereldoorlog en de hereniging in 1990 blijven belangrijke gebeurtenissen voor onze buren in de recente geschiedenis... We rijden nu op de B327 of Hunsrück Höhenstraße richting Morbach. Deze 157 km lange weg verbindt Saarburg met Koblenz. Hij werd tussen 1938-39 door de Todt-organisatie in opdracht van Göring voor militaire doeleinden gebouwd. Doel was om de "Westwall" (door Frankrijk "Siegfriedlinie" genoemd) snel met het binnenland te verbinden aan de Franse grens. Een echte technische prestatie, waarvan de uitvoering slechts honderd dagen duurde. Het verloop volgt grofweg de waterscheiding tussen Moezel en Nahe. De weg heette achtereenvolgens Hunsrückstraße, Reichsstraße 327, en daarna Reichshöhenstraße. De constructie wordt op de achtergrond behandeld in deel 4 van de film Heimat... DE RUÏNE VAN DE BALDENAU In Morbach, de geboorteplaats van Heimat-directeur Edgar Reitz, maken we een korte pauze in het Café... Heimat, aan de voet van de kerk (zie kader "Gourmet-stops"). Maar we kunnen niet wachten om de slechts enkele kilometers verderop gelegen locatie Baldenau te ontdekken. De ruïnes van dit kleine middeleeuwse kasteel aan het water zijn vrij te bezichtigen. Borden in het Duits en Engels informeren over de rol van "Burg Baldenau" in Heimat 1: ter gelegenheid van een familypicknick slaagde Paul Simon begin jaren '20 erin een radio-uitzending vast te leggen met het apparaat dat hij zelf had gebouwd! We slaan weer linksaf naar de B327. Het is niet de berg, goed, maar hij draait genoeg om plezier te hebben. Kort voor de luchthaven Hahn, een voormalig NATO-luchtmachtbasis die is omgevormd tot een moderne civiele luchthaven en wordt gebruikt voor vrachtvervoer naar Frankfurt, nemen we de L190 om door een landschap van velden en bossen af te dalen in de richting van Rhaunen. Voor een foto maken we een pauze bij Krummenau in de buurt van een oude watermolen, de Schlossmühle, waarvan het rad nog draait. De plek is eerder een hotel-restaurant "chicos" geworden. We kunnen u niet meer zeggen: het was rustdag tijdens ons bezoek (meer info op www.historische-schlossmuehle.de - opmerking voor degenen die op zoek zijn naar een charmante tussenstop in de regio!). In Rhaunen leidt het gemeentehuis met zijn typische overdekte zuilengang ons opnieuw naar Heimat: uit Rhaunen wordt Eduard Simon voor de oorlog burgemeester om zijn ambitieuze vrouw Lucie te behagen... SCHABBACH, EINDELIJK... Bij de uitgang van Rhaunen nemen we een feestmaal van kronkelige wegen, die onmiskenbaar aan een bergrace zouden doen denken, als het terrein iets scherper was. De rijplezier is echter intens met een onberispelijke ondergrond, weinig verkeer en veel viroloskopen. Via Hausen bereiken we Woppenroth (Schabbach), waar veel buitenscènes van Heimat zijn opgenomen. We vinden met name de herberg en de kerk. Maar afgezien van een steen die voor de laatste is gegraveerd, is er niet veel dat aan de film herinnert, jammer. Het lijkt erop dat in het verleden "Schabbach"-borden bij de ingangen van het dorp zijn geplaatst, maar dat ze door gewetenloze cinefiele verzamelaars snel zijn weggehaald. Bij Dickenschied leidt een rechte weg, van waaruit je heel ver kunt kijken, ons naar Kirchberg. Het aantal zonnepanelen op daken is indrukwekkend: Duitsland gelooft zowel in zonne-energie als in wind. Deze twee "groene" energiebronnen zijn inmiddels goed voor bijna 15% van de elektriciteitsproductie in Duitsland. De kleine stad Kirchberg verleidt ons. Het marktplein is echt een ansichtkaartdecor. Mis de apotheek niet, waarvan de oorsprongen tot in de achttiende eeuw teruggaan en waarvan de vakwerkhuizen zeer (te?) goed gerestaureerd zijn. Een wandeling door de omliggende straten is de moeite waard om de vele oude huizen met soms curieuze vormen te zien, zoals het Heimathaus (op de kruising van Eifelgasse en Schülergasse), dat zich momenteel helaas in aanbouw bevindt. Op het plein zelf, de onvermijdelijke ijscokar, een constante overal in Duitsland, en het niet minder onvermijdelijke Aziatische restaurant... Het is nu rechtdoor, of bijna, tot Simmern, de hoofdstad van de Rhein-Hunsrück. Simmern is ook de "grote stad" van de film Heimat. In Simmern ging Hermann, de zoon van Maria en Otto, naar het gymnasium, en Pauline en Robert naar een juwelierszaak voor horloges. Het is bekend dat deze stad met 8.000 inwoners veel hugenoten uit Lotharingen, Elzas en Vlaanderen heeft opgevangen na de afschaffing van het Edict van Nantes aan het einde van de zeventiende eeuw. Het kasteelplein is aangenaam met animatie en veel mogelijkheden om te eten... Een goede stap! VAN VALLEI NAAR VALLEI De algemene richting van onze route buigt nu naar het zuidwesten af. Zodra we weer bij de set waren, luisterden we al op. Eerst bij de Nunkirche, aan de rechterkant van de weg, bij de ingang van Sargenroth. De begraafplaats die het gebouw omringt, heeft de bijzonderheid de graven van de helden van Heimat te herbergen. Een curieuze mix van feiten en fictie. Je zou bijna voor deze graven willen mediteren, die overduidelijk leeg zijn, van imaginaire personages! De route wordt daarna heuveliger en beloont ons met enkele mooie enchiladas, alles wat het aan vreugde heeft. Vervolgens doorkruisen we Mengerschied, een typisch dorp van de Hunsrück met zijn vele vakwerkhuizen. Slechts een paar kilometer verder maken we een omweg naar Gehlweiler, waar het huis van de familie Simon zich bevindt, met de smederij aan de andere kant van de binnenplaats. Het voelt echt als de film! In het hele dorp verklaren borden hoe de gebouwen ter gelegenheid van de opnames van "De Exodus" "opgemaakt" werden, zodat ze weer het uiterlijk kregen dat ze rond 1840 moeten hebben gehad. Het werk van Edgar Reitz is in dit deel van de Hunsrück echt alomtegenwoordig... Na deze "nostalgie"-sequenties is het tijd om de grip in de juiste richting te draaien. Dat is goed, de wegen worden echt kronkelig. We volgen nu de loop van de Simmerbach, een zijrivier van de Nahe. Dit stuk is een waar genot voor genotters! In het Simmertal slaan we naar het oosten af om de loop van de Nahe te volgen, de weg, breder, is veel drukker en... Geboekt! Maar over het algemeen is het nog steeds aangenaam. Zo komen we bijna ongemerkt in Idar-Oberstein aan. Deze stad met meer dan 30.000 inwoners is gespecialiseerd in de verwerking van halfedelstenen en heeft een museum dat aan hen is gewijd. De ooit bloeiende agaatmijnen zijn inmiddels gesloten, maar het gebied blijft een belangrijk centrum voor de sieradenhandel. Idar-Oberstein is ook bekend om zijn Felsenkirche, een kerk die "verkorst" is in de rots: onmogelijk om het te missen wanneer je in de stad aankomt! Nu is het tijd om over een terugkeer naar Trier na te denken. Gelukkig zijn de laatste kilometers van deze BBB (of beter BBA...) geen straf. Sommige wegwerkzaamheden vertragen ons, maar dit vagevuur houdt niet op. Vanaf Tiefenstein verbinden we ons weer met een prachtig landschap, dan Katzenloh, waar we vastberaden richting het westen rijden. Bij Thalfang steken we de Hunsrück Höhenstraße over, voordat we aan de zijde van Beuren en Lorscheid de laatste virolos proberen. Niets bijzonders hier, gewoon het plezier om op mooie wegen met weinig verkeer te rijden, waar we de hoffelijkheid waarderen die Duitse automobilisten tegenover motorrijders tonen. Goede weg en voorzichtigheid, altijd! DE HEIMAT-TRILOGIE Heimat is een uitzonderlijk cinematografisch werk, dankzij Edgar Reitz, dat zich in 3 delen articuleert. Het eerste werk, dat op zijn beurt in 11 delen is onderverdeeld, schetst het leven van Maria Simon, van haar geboorte in 1900 tot haar dood in 1982. In 16 (zestien!) uur film passeert de hele geschiedenis van Duitsland in de twintigste eeuw voor ons, geleefd door Maria, haar familie en de bewoners van het kleine dorp Woppenroth, dat in de film Schabbach is genoemd. Het tweede, nog langere opus (25:30!) concentreert zich op Marias derde zoon Hermann, die op 18-jarige leeftijd Schabbach verlaat om in het München van de jaren '60 muziek te studeren en een verschrikkelijk liefdesverdriet te vergeten. Heimat 3 tenslotte is een kortere film (11 uur, toch...). Zijn debuut vond in 1990 plaats in Berlijn, waar Hermann weer samenkwam met Clarissa, de liefde van zijn leven. Met haar zal hij terugkeren om zich in de Hunsrück te vestigen, terwijl het herenigde Duitsland ingrijpend verandert... In 2013 regisseerde Edgar Reitz ook "Heimatchronik eines Traumes – Der Exodus", dat het verhaal vertelt van de bewoners van de Hunsrück die tussen 1842 en 1844 naar Zuid-Amerika emigreerden om de armoede te ontvluchten en een beter leven op te bouwen. De Heimat-trilogie heeft niets te maken met de meeste actuele films en tv-series, waarbij alles zo "geformatteerd" is dat de kijker snel begrijpt, zonder zich te hoeven inspannen. In Heimat "is alles waar, zonder kunstmatigheid", schreef de krant Le Monde. Het kon niet beter worden gezegd... Edgar Reitz neemt de tijd om de scène te zetten, zodat we geloofwaardige karakters leren kennen en van ze houden, die, zoals in het echte leven, complexe wezens zijn, elk met hun aandeel aan schaduw en licht. Deze drie films, hoewel relatief vloeiend, maken de tour de force om geen lengte of bijna te presenteren. Heb je paradoxaal gesproken gesproken? Dit alles betekent dat je, als je "in het echte leven" voor het huis van de familie Simon in het dorp Gehlweiler stopt, ergens geraakt bent, alsof je bij mensen aankomt die je goed kent... Geweldig cinema, een must! _REISDAGBOEK_ - Trier (Trier): Aan de Moezel, op enkele kilometers van Waldrach, het vertrekpunt van deze tocht, ligt Trier, een van de oudste steden van Duitsland. Deze oorsprongen dateren uit de Romeinse tijd, zoals de beroemde "Porta Nigra", haar emblematische monument, bewijst. De stad, deels voetgangersgebied, kan bij voorkeur worden bezocht... Te voet – het centrum is niet zo groot – en heeft heel wat te bieden. Mis het geboortehuis van Karl Marx (Brückenstraße, 10), de basiliek, de keizerlijke baden, de vele renaissance- en barokvakwerkhuizen enz. En voor liefhebbers van het genre, waarom niet een boottocht op de Moezel? Meer info op www.trier-info.de. - Het luchtvaartmuseum in Hermeskeil is van 1 april tot 1 november van 10 tot 17 uur geopend. Entree: 9€. Videopresentatie op de website van het museum. Vluchtuitstelling Hermeskeil, Habersberg 1, Hunsrückhöhenstraße, 54411 Hermeskeil II, Tel.: +49(0)6503.7693, www.flugausstellung.de. - Rhaunen: zie het gemeentehuis met zijn zuilen en de overdekte hal. Rhaunen is de geboorteplaats van Albert Kahn, een Amerikaanse industriearchitect die staalbeton promootte en bekendstaat om het bouwen van veel autofabrieken in de Verenigde Staten. _ACCOMMODATIE_ In Trier en zijn omgeving ontbreekt het niet aan hotels in alle prijsklassen, kleine gezellige landherbergen, bed and breakfasts (kamers vrij) en campings. We hadden echter alle moeite van de wereld om een appartement te vinden. Onbewust hadden we onze verkenning in de dagen voor de ADAC Rallye Deutschland gepland, die meetelt voor het wereldkampioenschap rally. Met andere woorden, de kleinste ruimte werd bestormd en de prijzen geleden. We vonden uiteindelijk een klein comfortabel hotel en al wat het biedt, Nickel maar zonder veel karakter, het Keisers Hotel. Geen restaurant, maar een pizzeria (erg....) naast de deur. Leuke ontvangst en echte bereidwilligheid: we mochten de motoren in de fietsenstalling zetten, zonder extra kosten. Wees voorzichtig, het kan werken voor 2-3 fietsen, maar niet voor 10, dat is te klein. Rekening houden met tussen de 63 € en 85 € per kamer, ontbijt extra (8 €). Eenvoudige boeking via booking.com. Keisers Hotel, Eurenerstraße, 190a, 44294 Trier. Tel.: +49(0)651.810040, www.hotel-keisers.de. We hadden graag het Landgasthof-Hotel Simon in Waldrach geprobeerd, vlak bij het vertrekpunt van onze roadbook, maar het was vol, pech. Hier is echter de website, gewoon voor het geval: www.landgasthof-simon.de _GOURMET-STOPS_ - Het Café Heimat in Morbach is een must voor fans van de film, aangezien de hele decoratie aan hem is gewijd. Bovendien is het gevestigd in het huis van de ouders van de in het dorp geboren regisseur Edgar Reitz. De plek is in ieder geval de gelegenheid voor een aangename stop en een drankje, waaronder uitstekende koffies uit de hele wereld. Andere producten op de menukaart zijn regionale soepen en huisgemaakte taarten. Het is ook mogelijk om dvd's en boeken te kopen die aan de Heimat-trilogie zijn gewijd, maar alleen in het Duits, zo lijkt het... Geopend van woensdag tot zondag van 9 tot 18 uur (zondags van 10 tot 18 uur). Café Heimat, Biergasse, 5, 54497 Morbach. Tel.: +49 (0)6533-9588203, www.cafe-heimat-morbach.de. - In het centrum van Simmern, het oostelijkste punt van onze reisroute, richten we, een beetje toevallig moet gezegd worden, onze aandacht op het restaurant Zeit