Rij-indruk: BMW R 12 S

Als je een vijfdaagse rondrit plant door de natuurrijke omgeving van het Spaanse Asturië, en je hebt de luxe om te kiezen uit de nieuwste persmotoren, dan is de sportievere BMW R 12 S misschien niet de meest voor de hand liggende keuze voor rijdagen van honderden kilometers. Toch was het precies dié motor waarmee ik koers zette richting de groene kuststreek van Spanje. Spijt? Geen seconde.

In 1973 lanceerde BMW de R 90 S, een motorfiets die moest afrekenen met het stoffige imago van het merk en tegelijk de sportieve ambities in de verf moest zetten. Met zijn opvallende uiterlijk en een paar klinkende overwinningen op bekende circuits slaagde hij glansrijk in die missie. Zó goed zelfs, dat BMW er vijftig jaar later opnieuw inspiratie uit put. Niet om nog eens een pure sportmotor te bouwen – daar zijn intussen de krachtige viercilinders voor – maar wel om opnieuw harten te veroveren en hoofden te doen draaien.

BEAUTIFUL

Kleine kanttekening: wie dacht dat ik 15 uur autostrade zou vreten op de R 12 S, die zit er flink naast. Voor zo’n afstand neem ik liever mijn omgebouwde camper – mét slaapplek en ruimte voor één motor. De ultieme roadtrip, met ons tweetjes. Die eerste 1500 kilometer leg ik dus af met de bus, niet in het zadel van de R 12 S. Het zou bijna ongepast voelen om zoveel inspiratieloze snelwegkilometers op die schone machine te zetten.

Dat de motor tijdens de reis zou opvallen, verbaasde me allerminst. Wanneer ik op de eerste camping in Zarautz de bus parkeer, kom ik terecht naast een Spanjaard van een jaar of veertig. Hij woont duidelijk voltijds in zijn flower-power Volkswagenbusje en ademt surfvibes uit op een manier die ik als stadsjongen onmogelijk kan evenaren. Een opvallend figuur, en niet iemand die snel onder de indruk is – behalve dan van alles wat op een plank in de zee ligt. Tot ik de R 12 S uitlaad en hem tussen onze busjes parkeer.

Hij staart. Brengt zijn vingers samen en tikt ze tegen zijn lippen. “BEAUTIFUL”, zegt hij. Dit herhaalt hij drie keer. Duidelijk, dit oranje kunstwerk doet iets met hem. Ik denk eraan een praatje te slaan, maar zodra hij zegt: “No English, just beautiful,” is het gesprek ook weer voorbij. Toch is de boodschap helder: de coole surfer is onder de indruk. En hij zal lang niet de enige zijn. De R 12 S zal nog vaak als conversation starter dienen tijdens deze reis – met zij die wél Engels spreken, dan toch.

Boxer-rumble

Daags nadien bereik ik de grens tussen Asturië en Galicië. Vanaf hier trek ik noordwaarts om elke dag een andere lus te rijden. Bergen en kust wisselen elkaar voortdurend af – het beste van twee werelden, op amper een uur van elkaar verwijderd. De R 12 S zal dus meer moeten bewijzen dan alleen diens knappe verschijning.

De basis van deze R 12 S is grotendeels dezelfde als die van de R nineT: een lucht/oliegekoelde boxer, een motorblok waar BMW al jaren bewust op blijft inzetten voor zijn neo-retro modellen. En terecht. Het blok levert precies wat je ervan verwacht: die herkenbare boxer-rumble, een stevige portie koppel en ruim voldoende vermogen om de lange, vloeiende bochten van Asturië met plezier te nemen. Ik kom niets tekort.

Maar we leven ondertussen in 2025, en de steeds strengere emissienormen laten zich voelen. Om aan die eisen te voldoen, heeft BMW het blok duidelijk moeten uitrusten met allerlei extra’s – en die zie je letterlijk zitten. Aan weerszijden van de cilinderkoppen prijkt een wirwar van sensoren en kabels. Het oogt rommelig, en dat is jammer, zeker als je weet dat het motorblok van de R 18 er veel strakker uitziet. Mogelijk komt dat door de ruimere cilinderinhoud op die zwaardere cruiser.

Ook op technisch vlak is er wat wrijving. In de eerste twee versnellingen reageert de motor schokkerig, iets wat vooral opvalt wanneer je in een dorp aan 30 km/u rijdt. De boxer lijkt dan even niet goed te weten wat hij wil. Trek je echter door, dan zit je meteen weer in de funzone en is het puur genieten. Ook die kleine onbalans bij het oppikken blijft een typische eigenschap van dit boxerblok – laten we het maar ‘karakter’ noemen.

Waterpas

In Asturië liggen de bochten voor het oprapen, zowel in de bergen als langs de kust. Zoveel zelfs, dat je af en toe bijna verlangt naar een stukje rechte weg. Maar het geeft de R 12 S wél de kans om zijn sportieve kant te tonen.

Dankzij het lage zwaartepunt – met de cilinderkoppen als uitstekende vleugels die de motor als het ware laten zweven – voelt de R 12 S verrassend stabiel aan in de bochten waarbij enkel het motorblok soms op de verkeerde momenten voor een kleine onbalans zorgt. De boxer die in mijn verbeelding fungeert als een soort natuurlijke waterpas. Nee, het is geen S 1000 XR die je in hypersnel tempo van apex naar apex stuurt, maar wat deze R 12 S doet, doet hij goed.

Ergens blijft het natuurlijk ook een motor om rustig mee te cruisen, maar zodra je het tempo opvoert, blijkt hoe capabel hij is. De enige echte beperking ben ik zelf. Niet omdat de motor niet meer kan, maar omdat de angst om hem onderuit te schuiven te groot is. Ik rij de banden zelden tot aan de rand. Niet uit gebrek aan vertrouwen in de motor, maar omdat ik het niet over mijn hart zou krijgen om deze schone met littekens huiswaarts te sturen.

SOS-gemoedsrust

Wat deze motor nog zo aantrekkelijk maakt, is het gebrek aan overbodige technologie. Twee prachtig vormgegeven analoge tellers geven je precies wat je nodig hebt. Geen gigantisch TFT-scherm, geen hopeloos ingewikkelde menu’s, gewoon eenvoud zoals het hoort op een motor als deze.

Toch kan je – wat mij betreft deels overbodig – kiezen uit drie rijmodi. Vooral de dynamische stand doet de gasrespons weinig goeds. De Rain-modus daarentegen bewijst wél zijn nut op de glibberige, bijna met mos beklede wegen van Asturië om wat koppel van die achterband te ontnemen.

Voor het functionele luik is er een subtiele cruisecontrol, handig voor de zeldzame stukken snelweg, al blijft het zonder enige vorm van windbescherming verre van aangenaam. Verder zijn er verwarmde handvatten – altijd een plus – en de typische SOS-knop. Die laatste vond ik altijd wat overdreven, maar hier, alleen in de verlaten bergen van het Spaanse binnenland, geeft die knop me plots wél een gerust gevoel. Mocht ik ergens een bocht missen en in een ravijn belanden, dan weten de hulpdiensten tenminste waar ik ben als ik niet meer reageer.

Conclusie

Als motorjournalist is het mijn taak om elke motor met een rationele blik te beoordelen. Maar bij deze R 12 S laat ik die objectiviteit met plezier varen. Want rationeel is hij allerminst. Met een vanafprijs van € 23.292 is het een stevig geprijsde machine die nergens echt in uitblinkt. Voor dat bedrag kan je ook een R 1300 GS samenstellen met flink wat opties, om maar een motor te noemen. De R 12 S is, kort door de bocht, een irrationele keuze. Een follie.

En toch… zelden heeft een motor me zo weten te charmeren – zonder dat ik exact kan verklaren waarom. Misschien is het de oranje kleurstelling die me doet denken aan mijn eerste brommer. Of de manier waarop ik mezelf keer op keer in elke spiegel naast de weg betrap, starend naar die prachtige lijnen. Misschien is het omdat de ergonomie mij goed uitvalt, alsof de motor op mijn maat gemaakt is. Of misschien zit het ‘m in de blikken van voorbijgangers, die lijken geïnspireerd te worden door deze machine om ook te motorrijden.

Ik weet het niet precies, en misschien hoeft dat ook niet. Het is het totaalplaatje dat telt: een charmant boxerblok met voldoende punch, een stuurgedrag dat vertrouwen geeft zonder te overdrijven, en een verrassend comfortabel rijgevoel waarbij 300 kilometer op een dag prima verteerbaar is. Maar bovenal is het het design dat me blijft raken. De enkelzijdige achterbrug met spaakwielen is simpelweg verbluffend net als de two-tone lak op de benzinetank, de ronde koplamp, de analoge tellers – het plaatje klopt.

Wanneer ik de motor na twee weken terugbreng bij BMW, kan ik het niet laten om voorzichtig te polsen of hij op het einde van het testseizoen misschien te koop zal zijn voor een "vriendenprijsje". Het is de eerste keer in zeven jaar motortesten dat ik die vraag stel. En dat zegt eigenlijk alles.

Tekst en foto's: Charly de Kinderen