Special Metal: Bakker BMW K 1600 GS Mammoth

Tekst: Alan Cathcart/BJ - Foto’s: Kel Edge    

Er zijn weinig merken die een bepaald motor-platform zo optimaal weten te gebruiken als BMW Motorrad. En toch heeft het dat niet gedaan met z’n in 2011 gelanceerde K1600-motorblok. Verder dan enkele toervarianten, waarvan de K 1600 Bagger dan nog de meest opvallende is,  kwam het niet voor de machtige zes-in-lijn. Dus ook geen custom-versie waarvan BMW, op de EICMA van 2009, nochtans een studiemodel had gepresenteerd. Tegelijkertijd moeten er, ergens diep in de archieven van BMW Motorrads R&D-afdeling, plannen, modellen en zelfs een prototype van een K 1600 GS zitten. Maar die kregen we nooit te zien.

Nu is er echter zo’n GS-versie van de K 1600, deze werd echter niet in Duitsland, maar in Nederland gebouwd. Het was de Nederlandse zakenman Willem Heijboer, die daar het initiatief toe nam. Heijboer gebruikte z’n K 1600 GT om zich doorheen Europa te verplaatsen, maar wou echter graag een sportievere versie. Omdat zo’n model niet bestond, besloot Heijboer aan te kloppen bij de Nederlandse frame-specialist Nico Bakker. Heijboer deed dat op aangeven van z’n BMW-dealer. Die merkte bij de eerste servicebeurt van Heijboers K 1600 GT dat de carterwangen schaafwonden vertoonden. Het bleek dat de rijstijl van Heijboer – die tot dan altijd op een GS had gereden – iets te sportief was voor de K 1600 GT.

“Willem kwam naar m’n werkplaats en vroeg me om een GS-versie van z’n BMW K 1600 GT te bouwen”, vertelt Nico. “M’n eerste reactie was, ‘Ben je echt zeker dat je dit écht wilt?’ Nadat ik er uitvoerig met hem over gesproken had, realiseerde ik me dat hij wist waar hij mee bezig was. Zeker omdat hij ook al een R 1200 GS bezat. En dus vertelde ik hem dat het niet makkelijk, noch goedkooop zou worden, maar dat ik het zou proberen!”.

Een gloednieuwe BMW K 1600 GT, die Willem bij z’n lokale BMW-dealer kocht, fungeerde als basis voor de Mammoth. Nadat de K 1600 GT geleverd werd, begon Nico met het strippen ervan. Hij behield met motorblok, de cardanas, de 320 mm remschijven met Brembo remklauwen, het Bosch ABS-systeem en de elektrische en elektronische systemen en de achterschokbreker. De resterende delen van de K 1600 GT werden terug aan de BMW-dealer verkocht.

Bakker mat daarna alles op en begon met het ontwerpen van het frame. Hij koos voor chroommolybdeen buizen om de best mogelijke stijfheid/gewicht-ratio te verkrijgen. “Ik wou de motorfiets lichter en handelbaarder maken en ook Willems probleem met grondspeling verhelpen” zegt Bakker daarover. “Om eerlijk te zijn, is de motor heel smal voor een zes-in-lijn, het was alleen de manier waarop ie in het standaard frame verwerkt zat, die veranderd moest worden". Op de Mammoth werd alleen de luchtinlaat aangepast en dat met het oog op een grotere benzinetank

Met z’n 1635mm is het chassis van de Mammoth iets langer dan het standaard-frame van de K 1600 (1618mm), maar het beschikt wel over een scherpere stuurgeometrie. Bakker ruilde de standaard Telelever voorvork van de BMW voor een meer conventioneel maar volledig instelbaar 48mm exemplaar van WP. Het was HK Suspension uit Tiel dat de upside-down voorvork aanpaste aan de specifieke noden van de Mammoth. De balhoofdhoek bedraagt nu 25°, terwijl de naloop 100mm is. Een stuk scherper dan de 27.8° en 106.4mm op de standaard K 1600 GT. Om trouw te blijven aan de design-filosofie van de GS opteerde Bakker voor een 19-duims voorwiel, terwijl het achterwiel een 17-duims exemplaar is. Omdat Heijboer een fan is van spakenwielen werd er een set van het Italiaanse merk Kineo besteld, bestaande uit aluminium velgen en spaken uit rvs. Daardoor konden er tubeless banden gemonteerd worden, waarbij de keuze op een set Pirelli Scorpion Trail II’s viel.

Het grote verschil met de K 1600 GT zit ‘m echter in het gewicht. Rijklaar én met een volle 39 liter metende benzinetank weegt de Bakker K 1600 GS 310 kg. “Ik hou er niet van om veel te stoppen op een lange reis” zegt eigenaar Willem over z'n wensen inzake autonomie. De standaard K 1600 GT zet met een voor 90% gevulde 24-liter tank 319 kg op de weegschaal.  Een aanzienlijk verschil dus.

De radiator die op de Mammoth gemonteerd is, was afkomstig van een Aprilia RSV1000 en is langs de rechterkant voorzien van een overloopreservoir langs de rechterkant. De roestvrij stalen Akrapovič 6-2 uitlaatlijn werd speciaal voor de Mammoth vervaardigd. Willem is tevreden dat de Mammoth ‘nu een beetje beter” klinkt dan de standaard-versie. De originele BMW ECU werd door elektronica-expert Rens L’Ami van De jong BV uit Alphen aan de Rijn aangepast. L’Ami optimaliseerde de motormapping in functie van de nieuwe Akrapovic uitlaatlijn en stemde het ESA-systeem op de noden van de Bakker BMW af. “Op deze motorfiets zijn er heel wat elektronische systemen die samenwerken” zegt Nico Bakker over de BMW. “Dus kan je niet één onderdeel wegnemen om er een ander ‘over te plakken’, maar moet je het hele systeem aanpassen. Rens deed dat en hij wist het aantal error-signalen terug te brengen van 86 tot welgeteld drie!”.

Dat Heijboer niet minder dan 17.000 km met de Mammoth heeft afgelegd in de 14 maanden nadat hij de motorfiets in ontvangst had genomen – in april 2018 – bewijst dat hij er tevreden over is. Overigens reed hij er tussen november 2018 en maart van dit jaar niet eens mee, maar gebruikte hij z’n R 1200 GS als ‘pekelfiets’!

Soepel, Stijlvol, sportief-klinkend, verleidelijk, gesofisticeerd en snel bovendien: dat alles samen maakt van de Bakker BMW K 1600 GS, Special K op wielen! Wat een pracht-motorfiets!Eentje waarvan je niet anders kan denken dan dat BMW hem zelf zou moeten bouwen. Het zou zelfs niet de eerste maal zijn dat Nico Bakker een BMW-product mee hielp te ontwikkelen. Maar laten we aannemen dat BMW Motorrad dat niet gaat doen, hoeveel zou Nico Bakker dan aanrekenen om een ‘Doppelganger’ van Willlem Heijboers transcontinentale express-motor te bouwen? “We kunnen het opnieuw doen, dat is geen probleem”, zegt Nico daarover. “Reken tweemaal de prijs van een standaard K 1600 GT om één zo’n motorfiets te transformeren in een GS. Maar zoiets kost tijd, eens de order geplaatst is hebben we er zes maand voor nodig om de motorfiets af te werken.” Alles samen kost dat iets meer dan € 50.000 dus. Wie wil ook zo’n Mammoet?